Czy wiesz, że spośród wszystkich krajów Europy, to właśnie polskie nastolatki najmocniej nadużywają środków uspokajających i nasennych? W tym rankingu niestety przodujemy. Jak wygląda lekomania u młodzieży w Polsce? Co zażywają i dlaczego?
Raport agencji ESPAD (The European School Survey on Alcohol and Other Drugs) przeprowadzony w 2015 roku ujawnił smutną prawdę – nasza młodzież jest jedną z najbardziej uzależnionych w Europie. Przodujemy w wielu używkach. Głównie środkach psychoaktywnych. To właśnie w Polsce (i w Estonii) jest największy wśród młodzieży Europejskiej kontakt z dopalaczami (próbowało ich ponad 10% uczniów, podczas gdy średnia Europejska to 4%).
Przodujemy też w rankingu nadużywania leków – głównie pobudzających i uspokajających. W celach innych niż lecznicze zażywa je w Polsce 17% nastolatków. Na drugim miejscu są Czechy (16%). Dla porównania młodzież z Ukrainy prawie wcale nie stosuje tego typu środków (1-2% młodych Ukraińców próbowało „pomóc sobie” lekami bez recepty).
Po nadmierną ilość środków przeciwbólowych sięga w Polsce 7% uczniów. To też sporo, bo średnia Europejska to tylko 4%.
Lekomania to domena dziewcząt
Z badań ESPAD wynika, że w stosowaniu środków przeciwbólowych oraz środków uspokajających przodują dziewczęta. Podczas gdy zaledwie 4% chłopców próbowało wprowadzić się w stan odmiennej świadomości lekami, u dziewcząt statystyki są przerażające – 23% z nich przynajmniej raz zastosowało środki uspokajające w celu odurzenia. Co dziesiąta nafaszerowała się środkami przeciwbólowymi.
Wynika to z tego, że leki dostępne bez recepty wydają się bardziej „bezpieczne” niż dopalacze. Są też łatwo dostępne, a rodzice zazwyczaj nie pilnują apteczek bardzo restrykcyjnie. Dziewczętom też łatwiej niż chłopcom przyznać się do tego, że coś je boli (aby wyłudzić środki). Często stosują też comiesięczną wymówkę związaną z miesiączkowaniem.
Jednym z powodów, dla których dziewczęta sięgają po leki, jest też odchudzanie. Leki wykrztuśne hamują apetyt i dodają energii. Z badań wynika, że nawet skutki uboczne ich zażywania nie odstraszają, bo presja szczupłej sylwetki jest silniejsza.
Jak i kiedy młodzież uzależnia się od leków
Można wyróżnić dwie główne przyczyny nadużywania leków uspokajających. Jest to faktycznie odczuwany stres i chęć jego redukcji oraz łączenie leków z innymi środkami (np. alkoholem), by szybciej osiągnąć „fazę”. Obie sytuacje są bardzo niebezpieczne dla zdrowia i mogą powodować trwałe uzależnienie.
Na niekontrolowane nadużywanie leków uspokajających narażone są w szczególności:
- Osoby o niskiej samoocenie, mające problemy w szkole, odrzucane przez otoczenie,
- Młodzież, której bezwarunkowo zależy na akceptacji rówieśników,
- Brak hobby i zainteresowań (próbują nowych środków „z nudy”),
- Młodzież obciążana dużymi wymaganiami ze strony rodziców i nauczycieli, która ma poczucie nieradzenia sobie z rzeczywistością,
- Duża rywalizacja o sukcesy w szkole,
- Ciekawość przy jednoczesnym poczuciu, że skoro środek jest dostępny bez recepty, to jest bezpieczny.
Co zażywa młodzież?
Do najczęściej kupowanych środków należą:
- Leki przeciwbólowe takie jak Apap, Nurofen, Ibuprom,
- Leki uspokajające: Alanerw, Ekstraspasmina,
- Leki z pseudoefedryną – Sudafed, Tussipect
- Leki z dekstrometorfanem (ma działanie halucynogenne) Dexatussin, Robitussin, Tussidrill, tabletki na kaszel Acodin, Tussal, kapsułki Tussidex
- Leki z kodeiną – Thiocodin, Accodin.
Zauważenie któregokolwiek z nich (bez wyraźnej, medycznej potrzeby) w pokoju dziecka powinno rodziców zaalarmować.
Wyrażenie zgody
Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w związku z wysłaniem komentarza przez formularz zostawienia komentarza. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia komentarza. Zostałem poinformowany, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawienia, żądania zaprzestania ich przetwarzania.
Administratorem danych jest Prywatny Ośrodek Terapii Uzależnień “Wiosenna” z siedzibą w Ściejowice 231, 32-060 Ściejowice (k/ Krakowa), gm. Liszki. Dane wpisane w formularzu komentarzowym będą przetwarzane w celu przetworzenia komentarza zgodnie z polityką prywatności.