Ile czasu potrzeba, by uzależnić się od alkoholu? Czy po miesiącu lub dwóch intensywnego picia już można mówić o uzależnieniu? A może potrzeba na to lat?
Tempo uzależniania się od alkoholu
Niestety nie ma jednego standardowego wzorca uzależnienia się od alkoholu. Jednej osobie może zająć to lata, a innej kilka miesięcy. Na szybkość uzależnienia się ma wpływ kilka czynników: przede wszystkim to jak często i ile się pije oraz osobnicza podatność na uzależnienia.
Czas pojawienia się uzależnienia trudno zmierzyć, bo alkoholizm to choroba zaprzeczeń. Przez dłuższy czas alkoholik wypiera to, że jest chory, potrafi świetnie maskować objawy, a nierzadko ma w tym aspekcie pomoc rodziny, która wprawdzie nie chce, by alkoholik pił, ale jednocześnie próbuje wieść normalne życie, więc „pomaga” alkoholikowi w ukrywaniu problemu. Trudno zatem jednoznacznie określić u konkretnej osoby, kiedy picie zaczęło już być problemem uzależnieniowym.
Czy wódka uzależnia szybciej niż piwo?
Badania przeprowadzone w Polsce przez agencję badawczą ARC Rynek i Opinia pokazały, że Polacy nie umieją rozpoznawać dawek alkoholu. Piwo jest słabsze, więc wydaje się nam, że ma mniej alkoholu oraz trudniej jest się od niego uzależnić. Tymczasem, w 500 ml piwa jest ok. 20 gram czystego alkoholu a w kieliszku wódki 16 gram. Piwo, pite regularnie może uzależnić tak samo szybko, jak mocny alkohol. Z racji większej dostępności (niższa cena) jest zaś bardziej niebezpieczny, szczególnie dla młodych ludzi.
Kto uzależnia się szybciej?
Badania wykazują na istotne różnice między płciami. Kobiety uzależniają się od alkoholu znacznie szybciej niż mężczyźni. Wynika to zarówno z niższej tolerancji na alkohol, jak i z obniżonej – względem mężczyzn – odporności.
Na czas uzależnienia się od alkoholu wpływ mają też czynniki osobnicze. Jedna osoba uzależni się szybciej niż druga. Od czego to zależy?
- Podatność genetyczna (zainteresowanych tematem odsyłamy do wpisu na naszym blogu dotyczącego dziedziczenia podatności na nałogi),
- Cechy charakteru (uzależnieniom sprzyja większa impulsywność, trudność w wyrażaniu uczuć, niska samoocena, perfekcjonizm, niska odporność na frustrację),
- Doświadczenie przemocy fizycznej, emocjonalnej bądź psychologicznej w dzieciństwie (traumę fizyczną przeżyło aż 36% alkoholików. U osób bez nałogów współczynnik ten wynosi 19%. Podobne różnice występują przy pozostałych formach nadużyć[i]),
- Wiek (osoby młodsze uzależniają się szybciej. Według badań National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism wiek pierwszego kontaktu z alkoholem ma wpływ na szybkość uzależnienia. Osoby, które po raz pierwszy sięgnęły po alkohol przed 15 rokiem życia, mają aż o 50% większe szanse na to, by ostać alkoholikami w życiu dorosłym, niż osoby, które sięgnęły po alkohol później).
[i] Scher CD, Forde DR, McQuaid JR, Stein MB. Prevalence and demographic correlates of childhood maltreatment in an adult community sample. Child Abuse Negl. 2004; 28(2): 167–180