Dobre oceny są przez wielu rodziców utożsamiane z potencjalnym przyszłym sukcesem dziecka. Jeśli zbiera piątki, to znaczy, że „wyjdzie na ludzi”. Przy czwórkach czy trójkach nie jest to już, zdaniem rodziców, takie pewne. Presja, jakiej podlegają dzieci i młodzież jest coraz silniejsza. Efekt to szukanie różnego rodzaju wspomagaczy i u rosnąca ilość nastolatków uzależnionych od leków poprawiających koncentrację.
Suplementy diety poprawiające koncentrację – czy mogą uzależniać?
Tabletki, syropy, musujące saszetki preparatów wspomagających koncentrację są na rynku dziesiątki. Większość z nich zawiera wyciągi roślinne (np. żeń szeń, śpioszyn lekarski, miłorząb japoński, różeniec górski, olej z wiesiołka dwuletniego), lecytynę (która stosowana w nadmiarze może uszkadzać niektóre organy), mleczan magnezu. Stosowane z umiarem nie powinny zaszkodzić, ale jeśli dawka dzienna będzie przekraczana, bądź stosuje się również inne leki, to nawet takie suplementy mogą być niebezpieczne.
Czy od suplementów diety można się uzależnić? Temat ten poruszaliśmy już na naszym blogu, ale warto przypomnieć, że w przypadku suplementów również może dojść do przyzwyczajenia się organizmu i domagania coraz wyższych dawek środka. Wraz z wrażliwością organizmu, rośnie również podatność psychologiczna. Dziecko zaczyna wierzyć, że bez dodatkowych środków nie pomoże sobie z zadaniami i obowiązkami szkolnymi. Suplementy często uzależniają zatem behawioralnie. Dają dziecku poczucie bezpieczeństwa i w efekcie stają się nieodzowne w jego życiu. A to, ze względu na nadużywanie suplementów, może doprowadzić do wyniszczenia organizmu.
Leki na ADHD
Środki stosowane przy leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) mają działanie wyciszające i poprawiające koncentrację. Badania przeprowadzone kilka lat temu w USA ujawniły, że są one często stosowane przez zdrowe osoby (głównie studentów i pracowników korporacji) do poprawy wyników zawodowych (szybsze uczenie, lepsze wykonywanie zadań). Środki te (głównie metylofenidat – np. Concerta, Medikinet) trafiają również do dzieci i młodzieży, które przyjmują je przed egzaminami. Substancje zawierające metylofenidad dość trudno zdobyć na polskim rynku. Bardziej dostępne są w Polsce leki zawierające piracetam (Memotropil, Biotropil, Nootropil), który jest stosowany, poza ADHD, również w zaburzeniach czynności poznawczych, przy dyleksji i zaburzeniach pamięci.
Poza lekami na ADHD młodzież stosuje również środki dla chorych na demencję (które mają poprawiać pamięć i zdolności utrzymywania uwagi).
Leki na ADHD czy demencję mają działanie uzależniające. W badaniach klinicznych udowodniono, że przyjmowanie przez osoby zdrowe metylofenidadu lub piracetamu powoduje zmiany w jądrze półleżącym zbliżone do zmian, jakie obserwuje się u uzależnionych od amfetaminy. Spożywane w nadmiarze leki na ADHD mogą też doprowadzić do niekontrolowanych skurczy, zaburzeń rytmu serca, zwiększenia ciśnienia, nadmiernego pobudzenia.
